Birinci hissə                                                      

Ayılar minmişdilər

Kiçik velosipedə.

Pişik miyoldayırdı

Dal-dalı gedə-gedə.

Qonmuşdu şar üstünə

Vız-vız ağcaqanadlar

Xərçənglərin altında

Çolaq it olmuşdu zar.

Canavar at sürürdü,

Şirlərsə avtomobil.

Xortumunu sallayıb

Yeriyirdi ana fil.

Tramvaydan baxırdı

Dovşanlar sola, sağa,

Süpürgənin üstündə

Yol gedirdi qurbağa.

Deyirdilər,

Gülürdülər,

Şirin qoğal

Yeyirdilər.

Birdən qapı altından

Çıxdı qorxunc pəhləvan

Sarı bığlı Ta-ra-kan.

Tarakan, Tarakan,

İri, yekə Tarakan.

Bığlarını tərpədib

Bar-bar bağırdı birdən:

"Dayanın, tələsməyin,

Udacağam sizi mən.

Qurtara bilməyəcək

Heç kəs mənim əlimdən".

Heyvanlar hürküşdülər,

Titrətməyə düşdülər.

Qorxudan canavarlar

Bir-birini diddilər,

Bir-birini yedilər.

Yazıq timsah

Çəkdi ah,

Qurbağanı ötürdü.

Fil qorxudan kirpinin

Düz üstündə oturdu.

Dava qorxutmadı heç

Dalaşqan xərçəngləri,

Onlar çəkilib geri

Bığlarını eşdilər.

Uzunbığ pəhləvanın

Üstünə bərk düşdülər:

"Çığırma çox, sərsəri,

Qalmırıq səndən geri,

Bizim də bığımız var;

Tərpətsək, hamı qorxar".

Bu sözü deyə-deyə

Çəkildilər geriyə.

Söylədi Hippopotam

"Belə iş olmaz, atam,

Timsahlar, balinalar,

Qulaq asın, sözüm var:

Kim о zalımı yıxsa,

Kim ondan güclü çıxsa,

Məndən bəxşiş alacaq.

İki dənə qurbağa

Bir dənə şam qozası

О qoçağın olacaq".

"Əsla qorxmuruq, inan,

Dediyin yırtıcıdan.

Onu didib-parçalar

İti, xəncər dişimiz,

Tapdalarıq onu biz".

Heyvanlar hücum çəkib

Döyüşə girişdilər.

Bığlını görən təki

(Ay-ay-ay!)

Əl-ayağa düşdülər.

(Ay-ay-ay!)

Heyvanlar dağılışdı

Meşələrə, düzlərə,

-Hərə qaçdı bir yerə.

Yazıqlar qorxmuşdular:

(Ay aman!)

Tarakanın bığından.

Hippopotam yüyürdü,

Hirsindən bərk böyürdü:

"Ayıb olsun, utanın!

Ey kəllər, kərgədanlar,

Rüsvay oldu heyvanlar,

Tez çıxın mağaradan,

Buynuz vurun,

Düz vurun,

Düşmən qaçar aradan".

Kərgədanlar və kəllər

Mağaradan dedilər:

"Buynuz vurardıq,

Lap düz vurardıq,

Amma ki, bizdən ötrü

Şirindir öz canımız,

Təkcə buynuza gəlir

Bizim də gümanımız".

-Kol-kosda gizləndilər.

Qorxudan əsə-əsə,

Verib nəfəs-nəfəsə.

Vurdu gicitkanlığa

Timsahlar özlərini

Fillər girib xəndəyə

Yumdular gözlərini.

Şaqqıldayan dişlərin

Səsi gəlirdi ancaq,

Tir-tir əsən qulaqlar

Görünürdü ağappaq.

Qapıb çamadanları

Meymunlar gözdən itdi,

Kim bilir hara getdi.

Qaçdı naqqa balığı,

Tərpətdi quyruğunu,

Görən olmadı onu.

Dalınca su ilbizi

-Dizin-dizin süründü.

Gah itdi, gah göründü.

İkinci hissə

Beləliklə, hamıya

Qalib gəldi tarakan.

Meşələrə, düzlərə

Oldu sahib, hökmran.

Bütün heyvanlar onun

Hüzurunda durdular,

Görüm lənətə gəlsin,

Yerə girsin о murdar.

Tarakansa onların

Arasında gəzirdi,

Qarnına sığal çəkib,

Gözlərini süzürdü:

"Ey heyvanlar, mənə siz

Balanızı gətirin.

Bu axşam yeyəm gerək,

Ət istəyir xətirim".

Məzlum, yazıq heyvanlar

Ağlaşır yenə zar-zar,

Ulayır, bağırırlar,

Köməyə çağırırlar.

Qarğış edir hamısı

Yekəqarın zalıma,

Yazıqlar belə dərdi

Kimə desinler, kimə?

Bir deyin, hansı ana

Qıyar öz balasına?

Sallayıb qulağını

Ayı, canavar, ya fıl.

Verərmi uşağını -

Acgöz axmağın biri

Çeynəsin diri-diri?

Heyvanlar hey ağlaşır,

Hər kəs öz balasıyla

Öpüşüb-qucaqlaşır.

Çox keçmədi, bir səhər

Qaçıb gəldi kenquru.

Bığlını görən kimi

Bərkdən güldü kenquru

Dedi: "Budur pəhləvan?

(Ha-ha-ha)

Bu - cücüdür,

- Tarakan!

(Ha-ha-ha)

Tarakan, Tarakan,

Tarakancığaz,

Balaca cücüdür

Bu heyvancığaz!

Bəs qanmırsınız,

Utanmırsınız?

Хәncərə oxşar

Dişləriniz var.

Bir-birinizə

Nə dəymisiniz,

Kiçik cücüyə

Baş əymisiniz".

Begemotlar qorxudan

Pıçıldadı:

"Dinmə, kəs,

Başımıza iş açma

Çıx get burdan, salma səs".

Birdən kolun dalından,

Kiçik göy meşəcikdən

Çıxdı balaca Sərçə.

Buraya uçdu gəldi

Çöllərdən keçə-keçə.

Hoppanaraq

Cikgildədi,

Belə dedi:

Çik-çirik,

Çiki-riki-çik-çirik.

Dimdiklədi Tarakanı

-Uddu yekə pəhləvanı.

Çatdırdı cəzasına,

Bığı da heç qalmadı,

Onu görən olmadı.

Aha, buna görədir

Heyvanların bayramı,

İndi igid Sərçəni

Tərif eləyir hamı.

Notlara baxa-baxa,

Gözləri axa-axa

Nəğmə oxuyur ona

Ulaqlar yana-yana.

Keçilərin saqqalı

Süpürgə çəkir yola

-İstəmirlər toz ola.

Görün, dəcəl qoyunlar,

Bilir necə oyunlar.

Şeypur çalır yapalaq,

Dolaşada səsə bax.

Dama çıxıb yarasa

Dəsmal edir harasa.

Rəqs eləyir fıl xanım,

Yaman çıxıb özündən.

Qırmızı ay titrəyir,

Fırlanır göy üzündə

Birdən-birə

Düşür yerə

-Yazıq filin üstunə.

Sonra da nə deyim, nə

Min əzıyyət başlanır:

Çıxarmaq üçün ayı

Girirlər bataqlığa

Batırlar lilə, zığa.

Sonra da başlayırlar.

Nərdivanlar qurmağa,

Ayı göyə vurmağa.

Birinci hissəv                                                  

Ay balaca uşaqlar,

Sizə tapşırığım var:

Afrikaya getməyin,

Afrikada gəzməyin!

Afrikada var

Acgöz balıqlar.

Afrikada var

Qorillalar.

Afrikada var

Yekə timsahlar.

Sizi döyərlər,

Sizi yeyərlər, -

Heç vaxt tərslik etməyin

Afrikaya getməyin,

Uşaqlar.

Afrikada olur

Qaniçən quldur,

Bar-ma-ley.

Afrikada gəzir

Murdar, eybəcər,

Acgöz

Barmaley.

"Acam, acam" deyir,

Uşaqları yeyir.

Ata-ana danışır

Ağac altda mehriban.

Ata-ana danışır

Uşaqlarla bayaqdan:

"Afrika qorxuludur.

Bə-li, bə-li.

Vəhşilərlə doludur.

Bə-li, bə-li.

Bax, dəcəllik etməyin,

Afrikaya getməyin,

Uşaqlar, heç vaxt".

Axşam düşdü, günəş batdı,

Ata yatdı, ana yatdı.

Tanya,

Vanya durub yerdən

Afrikaya qaçdı birdən.

Afrikaya! Afrikaya!

Afrikada gəzdilər,

Xurmalardan üzdülər,

Ay can,

Afrika!

Aman, Afrika!

Mindilər kərgədana,

Qoymadılar dayana.

Ay can,

Afrika!

Aman, Afrika!

Qorilla çıxdı yandan,

Dedi о yan-bu yandan:

"Bax akula

Karakula

Ağzını açıb yaman.

Ac akula

Karakula

Ov gözləyir bayaqdan.

Yoxsa onun siz

Ağzına girmək istəyirsiniz".

"Qoy akula

Karakula

Yuxarı qalxsın.

Qoy akula

Karakula

Bir bizə baxsın.

Bil, akula

Karakula

Bizi görüncə,

Yumruqlarıq, təpiklərik

Onu ölüncə".

Qorxdu akula, batdı,

Suyun dibinə yatdı.

Sənə bu da azdır, az.

Ay akula - yaramaz!

Kimdir elə bataqlıqda yüyürən,

Gələ-gələ böyürən?

Begemotdur, begemotdur yüyürən,

Acığından böyürən,

Tanya,

Vanya gülə-gülə

Qıdıqladı bilə-bilə

Begemotun qarnını.

"Qarnına bax,

Burnuna bax,

Bir buna bax"

Begemot da dözmədi bu dəfə,

Qaçıb getdi piramida tərəfə.

Çox böyürdü,

Bağırdı,

Barmaleyi, Barmaleyi

Çağırdı:

"Barmaley,

Barmaley, Barmaley!

Tez gəl, ey,

Barmaley.

Burda var eybəcər uşaqlar,

Tez ol, ye, Barmaley, Barmaley".

İkinci hissə

Tanya-Vanya duruxdu,

Barmaleyi görüb qorxdu.

Odur gəzir

Afrikanı,

Səsi tutub dörd bir yanı:

"Qaniçənəm,

Zalımam,

Quldur

Barmaleyəm mən.

Acam, gərək yeyəm mən.

İstəmirəm

Nə marmelad,

Nə şokolad.

Bapbalaca

Lap balaca

Uşaqları

Verin, yeyim".

Dəhşətli gözlərindən od çıxır,

Dəhşətli dişlərini bərk sıxır,

Dəhşətli tonqal qurub, yandırır,

Dəhşətli sözlər deyib anqırır:

"Karabas! Karabas!

Qulaq as:

Gördünsə yemək,

Daha nə demək".

Uşaqlar qan-yaş tökür,

Ağlayır hönkür-hönkür

Barmaleyə yalvarırlar:

"Can Barmaley, rəhm et bizə,

And veririk canma.

Burax gedək evimizə,

Anamızın yanına.

Bir də, bir də qaçmarıq

Anamızın yanından.

Afrikaya, Afrikaya

Biz gəlmərik heç zaman.

Sevimli adamyeyən,

Dəymə, dəymə sən bizə,

Verək konfet, çay, qoğal,

Burax gedək evimizə".

Adamyeyən güldü çox,

Dedi: yo-o-ox...

Birdən

Tanya dedi:

"Vanya,

Bir bax göyə, təyyarəyə.

Odur gələn, o-dur, o-dur

Aybolitdir, bizim doktor".

Əziz doktor

Aybolit Gördü

Tanya-Vanyanı.

Elə bil ki, verdilər

Ona bütün dünyanı.

Qucaqladı

Tanyanı,

Qucaqladı

Vanyanı,

O güldü

Barmaleyə

Bu sözü deyə-deyə:

"Ey əzizim

Barmaley,

Canım, gözüm

Barmaley.

Uşaqları aç, burax,

Sevinək, şadlıq quraq".

Zalım tutdu

Ayboliti,

Oda atdı

Ayboliti.

Aybolit çox çığırdı.

Səsi güclə çıxırdı:

"Aman, yandım,

ay yandım,

Yaman yandım,

Vay yandım!

"Bizim yazıq uşaqlar

Gör nə günə düşüblər.

Palma altında onlar

Qorxudan büzüşüblər.

Barmaleyə baxa-baxa,

Göz yaşları axa-axa

Qalıblar.

Üçüncü hissə

Odur,

Nilin dalından

Qorilla gəlir,

Qorilla gəlir,

Timsahı da gətirir.

Əziz doktor

Aybolit

Sevinir daha,

Deyir

Timsaha:

"Zəhmət olmasa,

Tutun

Barmaleyi,

Udun

Barmaleyi.

Qoy acgöz

Barmaley

Balaca uşaqlara dəyə bilməsin,

Balaca uşaqları yeyə bilməsin".

Timsah birdən

Geri döndü,

Gülümsündü,

Ayağını

Yerə döydü,

topp elədi.

Barmaleyi,

О zalımı

Milçək kimi

hopp elədi.

Uşaqlar sevindilər,

Oynayıb-gülüşdülər.

Tonqalın ətrafmda

Çox atılıb-düşdülər:

"Bizi sən,

Bizi sən

Xilas etdin

Ölümdən.

Dərdimizi bildin sən.

Nə yaxşı ki gəldin sən.

Ah,

Əziz Timsah,

Timsahın qarnı dardı,

Çox pis havası vardı.

Timsahın qarnında hey

Zarıyırdı

Barmaley:

"İncitmərəm heç kəsi,

Uşaqları sevərəm.

Lap kəsildi nəfəsim,

Öldürməyin, amandır,

Burda halım yamandır,

Heç kəsi incitmərəm,

Heç kəsə zülm etmərəm"

Barmaleyin halına

dözməyib daha

Yalvardılar uşaqlar

Timsaha:

"Pislikdən əl çəkirsə,

Göz yaşları tökürsə,

Tərgidirsə hər şeyi,

Bağışla

Barmaleyi.

Xahiş edirik ki, sən

Onu bizə verəsən,

Gedək

Leninqrada;

Aparaq biz onu da".

Timsah dartdı qaşını,

Tez tərpətdi başını.

Yekə ağzı açıldı.

Çıxdı ordan

Barmaley,

Şən, mehriban

Barmaley:

"Ay can, ay can,

Leninqrad!

Ay can, ay can,

Şadam, şad!"

Rəqs eləyir

Barmaley, Barmaley:

"Zalımlığı atdım, ey, atdim ey.

Bişirərəm mən hər şey, mən hər şey.

Uşaqlar da yeyər, hey, yeyər hey.

Bazar-bazar gəzərəm,

Gəzərəm, mən haylaram.

Pul almaram uşaqlardan,

Şirin qoğal paylaram,

Gətirib şəkərçörək

Deyərəm: yeyin görək.

Vanya üçün,

Tanya üçün

Məndə olar qoğallar:

Nanəcövhərli,

Ballı, şəkərli

Dadlı, ləzzətli.

Gəlin alın,

Razı qalın,

Bir qəpik də verməyin.

Çünki bilin:

Barmaley

Lap balaca uşaqları

Çox sevir.

Sevir, sevir, sevir

Bapbalaca uşaqları

Çox sevir".

1                                                                       

Əziz doktor

Aybolit

Oturub baxır yola

Ağac altında sakit.

Yanına tez-tez gələr

Sağalmağa xəstələr.

Canavar da, inək də,

Soxulcan da, böcək də,

Ana ayı da.

Sağaldar gəlsə hər kim.

Bizim Aybolit - həkim.

2

Tülkü gəldi

Aybolitin yanına,

Dərdini açdı ona,

Axıtdı, göz yaşları:

Uf, məni sancıb аrı.

Barbos gəldi

Aybolitin yanına,

Burnunu tutdu ona.

Dərdini açıb dedi:

-   Oy, toyuq dimdiklədi.

Qaçıb gəldi ana dovşan

Haray saldı: balam, vay.

Bu gün basıb-tramvay

Dovşan balamı,

Oğlan balamı.

Basıb tramvay.

Qaçanda evə sarı

Kəsilib ayaqları.

Doktor, halı yamandır,

Qoyma ölsün, amandır.

Körpəm, balacam mənim,

Dedi doktor:

-Ziyan yoxdur.

Tez ol xəstəni gətir,

Onu mənə tez yetir.

Tikim təzə ayaqlar.

Balan yenə oynaqlar.

Gətirdilər doktora

Xəstə, bala dovşanı,

Az qala, çıxır canı.

Doktor işini bildi,

Tez ayaqlar tikildi.

Yenə hoppanır bala.

Anası onunla bir

Oynamağa tələsir.

Gah gülür ana dovşan,

Gah çığırır ucadan:

- Sağ ol, Aybolit

Var, ol Aybolit.

3

Hardansa at belində

Çaqqal göründü birdən:

- Vardır sizə teleqram

Göndərib Hippopotam.

"Gəlin, doktor Aybolit,

Afrikaya siz.

Ölər bizim кörpələr

Tez gəlməsəniz".

-   Necə? Necə? Körpələr

Xəstələniblər?

-   Bəli. Tutublar angina,

Skarlatina, xolerina,

Difterit, appendisit,

Qızdırma və bronxit.

Tez yetirin özünüzü,

Əziz doktor Aybolit.

-   Qaça-qaça gələrəm,

Sizə kömək elərəm.

Amma deyin yerinizi.

Harda axtarım sizi

Dağda, yoxsa gölmədə?

-Yaşayırıq Zənzibarda,

Böyük Səhra, Kalaxarda,

Fernando-Po dağında.

Orda gəzir Hippo-po,

Axır geniş Limpopo.

4

Qalxdı Aybolit.  Qaçır Aybolit,

Düzlər, meşələr keçir Aybolit.

Təkcə bir sözü tez-tez deyir о:

-Limpopo, Limpopo, Limpopo

Külək, qar, dolu çırpır üzünə:

Qayıt, Aybolit, qıyma özünə!

Qarın üstünə dəyir Aybolit:

Gedə bilmirəm, - deyir Aybolit.

Bu vaxt tərpəndi küknar,

Çıxdı iki canavar:

- Otur, Aybolit.

Otur, çaparaq

Səni aparaq -

Mindi Aybolit, çapdı qabağa.

Təkcə bir sözü tez-tez deyir о:

-Limpopo, Limpopo, Limpopo.

5

Birdən dəniz kəsdi yolu;

Şırıltılı, gurultulu.

Dənizdəki dalğaya bax,

Elə bil ki, lap indicə

Ayboliti udacaq.

- Bəs mən batsam,

Dibə yatsam,

Necə olar xəstələrim,

Mənim heyvan dəstələrim.

Elə bu vaxt üzə-üzə

Bir balina çıxdı üzə:

-     Dalıma min, Aybolit,

Min aparım od kimi,

Böyük paroxod kimi,

Aparım səni

-Doktor Aybolit gedir

Balinanın belində,

Bircə söz var dilində:

-     Limpopo, Limpopo, Limpopo.

6

Yolunu dağlar kəsir,

О darıxır, tələsir.

Dağlar uca, qorxulu,

Buluda girir yolu.

- Gedib çatmasam,

Qalsam darda mən,

Bu yollarda mən.

Necə olar xəstələrim,

Mənim heyvan dəstələrim!

Qayalıqdan qalxdı dərhal

Yerə qondu neçə qartal.

- Min, Aybolit, belimizə

Tez aparaq, əmr et bizə.

Uçur

Aybolit,

Qartal belində.

Bir söz dilində:

- Limpopo, Limpopo, Limpopo.

7

Afrikada, Afrikada

Vardır qara

Limpopo.

Afrikada ağlayır hey

Yazıq-yazıq

Hippopo.

Oturub Afrikada

Palma altında.

Oturub sakit

Baxır dənizə,

Görsün gəlirmi

Doktor Aybolit?

Axtanrlar onu yolda,

Axtarırlar sağda, solda

Fillərlə kərgədanlar.

Acıqlıdır heyvanlar:

-Niyə yoxdur Aybolit?

Hanı doktor Aybolit?

Onların yanındaca

Balaca begemotlar

Qıvrılırlar sancıdan:

Qarınlarıdır belə

Körpələri incidən.

Yazıq-yazıq inildəyir,

Çoşqa kimi zingildəyir

Burda balaca quşlar

Xırda dəvəquşular.

Tutub çiçək, difterit,

Qızılca və bronxit.

Вәrk ağrıyır başları,

Kəsilmir göz yaşları,

Onlardan heç kəs

Özünü bilmir.

-Bəs niyə gəlmir,

Bəs niyə gəlmir

Doktor Aybolit?!

Yanlarında uzanıb

İtidiş bir akula,

İridiş bir akula

-Köpək balığı.

Bərk-bərk yumub gözünü

Günə verir özünü.

Onun кörpəcələri

Yazıq köpəkcələri

Düz on iki gündür ki,

Yatmır diş ağrısından,

Ay aman!

Yazıq çəyirtkənin də

Çiyni çıxıb yerindən.

Tullana bilmir,

Sallana bilmir,

Hönkür-hönkür ağlayır,

Doktoru haraylayır:

-     Harda qaldı bizim doktor.

Niyə ondan xəbər yoxdur?

8

Odur, baxın, uçub gəlir

qəribə bir quş.

Yaxınlaşır, görünür ki,

çoxdan uçurmuş.

Yaxşı baxın, Aybolitdir

quşun belində.

 О qışqırır, papağını

tutub əlində:

- Yaşasın mehriban Afrika!

Вахın оrа

Наrау salan uşaqlara:

- Gəldi, gəldi.

Ura, ura!

Quş havada vurur dövrə,

Yavaş-yavaş qonur yerə.

Doktor Aybolit qaçır

Bala begemotların

lap yanlarına.

Döyəcləyir əlini

qarınlarına.

Onlara bir-bir

Şokolad verir.

Onların bir-bir

Qızdırmasını

Ölçüb, öyrənir.

Tez-tez qaçır yanına

Üstü-başı zolaqlı

Körpəcə pələnglərin,

Sonra da qozbel, yazıq,

Azarlı köşəklərin.

Hər birinə qoqul verir.

Moqul verir,

Qoqul-moqul,

Qoqul-moqul yedizdirir.

Aybolit on gecədir

Nə yatır, nə dincəlir.

On gecədir yemir, içmir,

Boğazından su da keçmir.

Balaca heyvanları

Sağaldır bircə-bircə.

Qoltuğuna onların

Tez-tez qoyur dərəcə.

9

Sağaldılar xəstələr,

Limpopo.

Meşədəki dəstələr,

Limpopo.

Getdilər güləşməyə,

Limpopo.

Hey atılıb düşməyə,

Limpopo.

Gülür, gülür

Karakula

Köpək balığı.

Elə bil ki, əl vurublar,

Tutub qıdığı.

Bapbalaca begemotlar

Nə yaman gülür.

Bu gülüşdən ağac əsir,

Yarpaq tökülür.

Bu da Hippo,

bu da Popo,

Hippo-popo,

Hippo-popo.

Baxın, gəlir

Hippopotam.

Bildinizmi gəlir hardan

Gəlir birbaş

Zənzibardan,

Gedir

Gilimancaroya,

manca-ro-ya.

Gah böyüyür, gah yüyürür,

Gah oxuyur gedə-gedə:

- Alqış, alqış Aybolitə!

 Alqış belə doktorlara.

U-ra, u-ra!