Əfsanə Laçın

Kolba

ən sizə yerdəkilərdən yox, göydəkilərdən danışacam. Daha doğrusu kolba adlı kametdən. Kolba anası, bacısı  və qardaşları ilə bir yerdə Merkuri planetinin ətrafında fırlanırdılar. Kolba artıq belə yaşamaq istəmirdi. O, bütün günü fırlanmaqdan bezmişdi. Çıxıb getmək istəyirdi. Həmişə aşağıya həsrətlə baxardı. Yerə düşmək istəmirdi. Bir gün Kolba öz arzusuna çatdı. Heç özü də bilmədən dairədən ayrıldı. Yavaş-yavaş aşağıya doğru uçurdu. Ancaq bu asan olmadı. O, milyon il uçmalı oldu. Yerə çatanda artıq qocalmışdı. Kolba şappıltı ilə yerə düşdü. Az qaldı ki, min yerdən parçalansın. Amma bu baş vermədi. O, balaca sığallı daşın yanına düşdü. Daş yuxudan ayılıb, gördü ki, tək deyil.

Kolba daşla salamlaşdı, ondan adını soruşdu. Yerdəki daşın adı sığallı idi. Sığallı kolba ilə dostlaşır. Sığallı kolbadan soruşur. Sən hardan gəlmisən?Mən əvvəllər səni görməmişəm.

Kolba deyir: - Mən kosmosdan gəlmişəm.

Sığallı deyir: - A, axı niyə gəldin? Orda ki, maraqlıdır. Hamı deyir ki, kosmos sehrlidir. Yerdəki daşların hamısı kosmosa uçmaq arzusundadır.

Kolba deyir: - Yox, əslində elə deyil. Mənim bütün günü fırlanmaqdan ürəyim darıxırdı. Sən heç bilirsən mən neçə milyon il gəlmişəm? Mən kosmosda yaşayanda yerə düşməyi arzulayırdım. Bir gün təsadüfən dairədən çıxdım. Dumandan, buluddan keçdim. Ulduzları yarıb, gəldim. İndi artıq qocalmışam. Bura xoşuma gəlir. Sizdə hər tərəf yaşıldır. Burda çoxlu sular var. Ən əsası burda heç kim fırlanmır. Mən həmişəlik burda qalmaq istəyirəm.

Sığallı deyir: - Hə, bura gözəldir, amma tezliklə səni sular yuyacaq, əridəcək, torpağa qarışıb, yox olacaqsan. Sən bir yol tapıb, geri qayıtmalısan!

Kolba deyir: - Axı mən yolu tanımıram.

Günlər keçir. Kolba ilə Sığallı bir yerdə yaşayırlar. Hər gün külək əsir. Külək onların üstünü torpaqla örtür. İllər keçdikcə torpaq qatı qalınlaşırdı. Kolba ilə Sığallı lap dərində qalmışdılar. Kolba yenə də narazı idi. O, yerə düşdüyünə görə peşman idi. Evə qayıtmaq istəyirdi. Torpağın altında qalmaq onu darıxdırırdı.

Bir gün Sığallı və Kolba səs eşitdilər. Bu səs insan səsi idi. İllərlə sakitlikdən bezən daşlar sevindilər. Sığallı hiss etdi ki, onlar yeri qazır. Nəhayət ki, torpağın altından çıxacaqlar.

Yeri arxeoloqlar qazırdılar. Artıq Kolba ilə Sığallı görünürdü. Arxeoloqlar Kolbanı görən kimi onun başına yığışdılar.

Sığallı dedi:Onlar başa düşdülər ki, sən kosmosdan gəlmisən.

Kolba elə fikirləşdi ki, adamlar onu evə göndərəcək, ona görə də çox sevinirdi. Arxeoloqlar Kolbanı balaca qutunun içinə qoyub, harasa apardılar. Sığallı tək qaldı. Sığallı Kolbanın arxasınca qışqırırdı. Kolba isə qutunun içində onu eşitmirdi. 

Kolbanı böyük bir binaya gətirdilər. Bina çox gözəl idi. Orada Kolba kimi çoxlu daşlar və başqa əşyalar var idi. Adamlar Kolbanı şüşənin içinə qoyub, hər tərəfini bağladılar. Kolba onda başa düşdü ki, onu evə aparmayacaqlar. Kolbanın yanında çoxlu daşlar olsa da o, Sığallı üçün darıxırdı.

Bu bina muzeyin binası idi. Hər gün bura çoxlu adamlar gəlirdi. Ona görə də həmişə səs-küy olurdu. Bütün gələnlər Kolbaya heyranlıqla baxır, şüşənin üstündən onu sığallayırdılar. Kolba ora gələn adamlardan kiminsə onu ordan aparmasını arzulayırdı. Amma heç kim onu başa düşmürdü. Axı daşların dili olmur.